نقش آفرینی گروه صنعتی در تولید و رونق اقتصادی غیر قابل انکار است. برای آنکه درک درستی از عملکرد این مجموعه داشته باشیم با حمیدرضا طریقت معاون اجرایی شرکت کارخانجات نورد و لوله صفا گفت و گو کردیم. طریقت از اواخر سال ۸۲ با دعوت آقای محمد رستمی صفا به گروه صنعتی صفا ملحق شد و با مدیریت در کارخانه نورد و پروفیل ساوه، کار را شروع کرد. چندین سال مدیر تولید بود و پس از آن به سمت مدیریت بازرگانی مجموعه منصوب شد و از ۹۲ تا ۹۴ مدیرعامل شرکت کارخانجات نورد و لوله صفا بود. یک سال به صفاطوس مشهد رفت. معاون اجرایی شرکت کارخانجات نورد و لوله صفا با تاکید بر اینکه گروه صنعتی صفا با نام محمد رستمی صفا معنا و مفهوم پیدا می کند گفت: درد و عشق ایشان همیشه تولید و کارآفرینی بود. هر خط تولید حتی خط تولید کوچکی که راه‌اندازی می‌کردیم، شوق و اشتیاق در چشم رستمی صفا دیده می‌شد، بنابر این کارخانه‌های بزرگی که امروزه سندی برای افتخار کشور است، دستاورد آقای رستمی صفاست. وی با اعلام اینکه خطوطی که در گروه صنعتی صفا نصب است از بهترین‌ها در دنیاست گفت: خط رول بندینگ توان تولید لوله از ۲۰ تا ۶۴ اینچ را دارد که تولیدات آن در خطوط اصلی انتقال لوله‌های نفت و گاز کاربرد دارد.

خطوط تولید اسپیرال که لوله از ۲۰ تا ۱۲۰ اینچ تولید می‌کند و البته پوشش‌های خاص این لوله‌ها نیز انجام می‌شود. طریقت با تاکید بر اینکه رستمی صفا تمام وقت، سرمایه و عمرش را صرف تولید کرده گفت: عشق ایشان خدمت به تولید و اعتلای مملکت است. وی با اشاره به اینکه آقای رستمی صفا با تولید لوله کار خود را شروع کرد گفت: شعار دولت سازندگی این بود که گاز را به سراسر کشور خواهد برد، به دنبال این ادعا، آقای رستمی صفا خطوط تولید را تجهیز کرد تا لوله‌های گاز مورد نیاز مصارف خانگی را تولید کند، لوله‌هایی از یک تا ۶ اینچ تولید شد. به دلیل تاکید حکومت بر تامین گاز مردم، سرعت تولید لوله بالا گرفت و به اندازه‌ای لوله‌های مورد نیاز را تولید می‌کردیم که به جرات می‌توان ادعا کرد ۷۰ درصد لوله‌هایی که اکنون در زیر زمین گاز را به خانه های مردم می رساند، شرکت کارخانجات نورد و لوله صفا تولید کرده است.

معاون اجرایی کاخانجات نورد و لوله صفا با یادآوری اینکه پس از انتقال گاز به خانه ها، بحث صادرات گاز مطرح شد گفت: برای صادرات گاز به لوله‌هایی با قطر بیشتر نیاز داشتیم. در آن زمان، سالیانه ۵۰۰ هزار تن لوله تولید می‌کردیم که ۳۵۰ هزار تن لوله گاز بود. وی با یادآوری اینکه قبل از ورود به مجموعه صفا، این لوله‌ها از خارج وارد می‌شد گفت: از همان زمان تولید لوله‌های گاز با قطر ۶۴ اینچ که برای خطوط انتقال گاز کشور است، در دستور کار آقای رستمی صفا بود که از سال ۷۲ آن را پیگیری می کرد و در سال ۸۰ اجرایی شد.

طریقت با یادآوری اینکه در سال ۸۰ شرکت کارخانجات نورد و لوله صفا راه اندازی شد گفت: پس از آن هر سال یک کارخانه را راه اندازی کردند. خطوط تولید اسپیرال یک، رولبندینگ، اسپیرال دو، ای.آر.دبلیو و همزمان قسمت پوشش لوله‌ها راه‌اندازی شد. به عبارت بهتر از سال ۸۱ تا ۸۵ که توسعه با جدیت در دستور کار قرار داشت، پنج کارخانه بزرگ در ساوه راه‌اندازی شد. وی با تاکید بر این که هر کدام از کارخانه های مجموعه گروه صنعتی صفا، سندی برای افتخار تولید این مملکت است گفت: مشابه کارخانه رولبندینگ ۵ مورد در دنیا وجود دارد، مشابه کارخانه ای.آر.دبلیو که لوله‌های از ۸ تا ۲۴ اینچ تولید می‌کند، چهار کارخانه در دنیا وجود دارد. در ایران کارخانه تولید لوله‌های اسپیرال دیگری وجود دارد، اما سرعت و کیفیت تولید لوله‌های صفا مشابه ندارد. مشابه کارخانه پوشش صفا ۷ مورد در دنیا وجود دارد و این روند توسعه را با سرعت و قدرت ادامه دادیم. معاون اجرایی کارخانجات نورد و لوله صفا با اعلام اینکه در سال ۹۳ کنوانسیون جهانی صادر شد که در یک مقطع زمانی می‌توان آب‌های داخلی را مدیریت کرد گفت: بدلیل اهمیت مدیریت آبهای جاری کشور، پروژه‌ای با نام گرمسیری از سوی قرارگاه خاتم اجرایی شد که بیش از۱۰۰۰ کیلومتر لوله‌هایی با قطر دو متر می‌بایست انجام شود.

همان زمان سه خط تولید لوله در کارخانجات نورد و لوله صفای ساوه و لوله طوس با قدرت به تولید و تامین لوله مورد نیاز پروژه گرمسیری پرداخت. وی با اشاره به اینکه در آن زمان ۶ کارخانه تولید لوله درگیر پروژه گرمسیری شدند گفت: شرکت نورد لوله صفا رکورددار تولید لوله و تامین نیاز پروژه گرمسیری بود، به نوعی که تولید بیش از ۲۰۰ کیلومتر لوله های مورد نیاز این پروژه را مجموعه صفا انجام داد. طریقت با اعلام اینکه پس از پروژه گرمسیری، وارد پروژه انتقال آب خلیج فارس شدیم گفت: انتقال آب دریا کاری است که کشورهای عربی سال‌ها قبل انجام داده بودند. یک دستگاه آب شیرین کن کنار آب‌های خلیج فارس گذاشتند و آب مورد نیازشان را تامین کردند. کشورهای عربستان، امارات، قطر و عمان با آب خلیج فارس، نیاز کشورشان به آب مصرفی را تامین کردند. امارات و قطر کوچکتر هستند، اما عربستان با آن پهناوری، آب را تا مرکز کشورش برده است. وی با یادآوری اینکه انتقال آب خلیج فارس در سال ۹۵ کلید خورد گفت: باز هم کارخانجات نورد و لوله صفا با قدرت تامین لوله‌ها را بر عهده گرفت.

در بندرعباس آب شیرین کن نصب شد و لوله در سه خط برای انتقال آب تعریف شد، شرکت‌های گل گهر، شرکت ملی صنایع مس و چادرملو برای انتقال آب به صرافت افتادند. معاون اجرایی کارخانجات نورد و لوله صفا با اشاره به اینکه فولادسازی‌ها در وسط کشور قرار دارند و کشور با خشکسالی روبرو است گفت: بنابراین فولادسازی ها تصمیم گرفتند از طریق انتقال آب خلیج فارس، نیاز خود را تامین کنند. در آن مقطع در اصفهان کشاورزها اعتراض می کردند، درگیر بودند و برای فولاد مبارکه چالش به وجود آمده بود، بنابراین می‌بایست هرچه سریع‌تر انتقال آب صورت گیرد. در نتیجه عملیات اجرایی انتقال آب خلیج فارس با سرعت در دستور قرار گرفت. در این پروژه تا زمانی که برای کارخانجات نورد و لوله صفا مشکلی پیش نیاورده بودند، ۵۰ درصد لوله‌های مورد نیاز را تولید کردیم و آب تا مرکز کشور آمد.

وی با اشاره به چالش امنیتی شدن آب گفت: امسال نیز پروژه انتقال آب از دریای عمان با پیمانکاری شرکت صفه مطرح شد که آب تا اصفهان منتقل شود و چون صفا لوله‌هایی با کیفیت و سریع تولید می‌کرد، اصفهان تامین بخش بزرگی از لوله های پروژه را به مجموعه صفا واگذار کرد.

طریقت با یادآوری اینکه مدیران پروژه همان موقع از آقای محمد رستمی قول گرفتند که روزی ۸۰ شاخه لوله تولید کند و تحویل دهد گفت: این لوله‌ها به قطر ۲ متر و وزن بیش از ۹ تن است که کارخانجات نورد و لوله صفا بدون هیچ مشکلی این لوله ها را تولید می کرد و تحویل می‌داد. وی با اشاره به پیشنهاد وزارت صمت به نورد لوله صفا گفت: وزارت صمت اعلام کرد که قرار است آب عمان به خراسان جنوبی منتقل ‌شود و برای تامین لوله‌های آن، از گروه صفا قول گرفتند. البته وزارت صمت به دلیل هزینه بر بودن انتقال لوله‌ها ناشی از هزینه حمل و نقل با تریلی، از آقای رستمی صفا خواسته بود کارخانه‌ای در منطقه احداث کند تا هزینه حمل و نقل به حداقل برسد و آقای رستمی صفا قول احداث کارخانه را داد. در حال کارهای اجرای احداث کارخانه جدید بودیم که با چالش بانک پارسیان روبرو شدیم. معاون اجرایی کارخانجات نورد و لوله صفا با اعلام اینکه در تولید لوله‌های اسپیرال نیز صرفه‌جویی ارزی وجود دارد گفت: کشور در تولید لوله‌های اسپیرال خودکفا شده است.

ورق‌های فولادی کویل را فولاد مبارکه تولید می‌کند و سیم و جوش و پوشش نیز در ایران تولید و انجام می‌شود. وی با یادآوری اینکه لوله‌های اسپیرال در اوایل انقلاب از خارج وارد می‌شد گفت: اگر اکنون در تولید لوله های اسپیرال خودکفا شده‌ایم، بی شک صفا در این خودکفایی نقش عمده و اصلی را داشته است. طریقت با یادآوری اینکه در بحث لوله‌های نفت، گاز و پتروشیمی تا چندی قبل لوله از خارج وارد می‌شد گفت: آقای محمد رستمی لوله‌های شبکه گاز خانگی را تولید کرد، سپس وارد شبکه اصلی گاز شد و خدمات بسیاری در پروژه گوره – جاسک انجام داد. وی با یادآوری اینکه کارخانجات نورد و لوله صفا از سال ۸۰ تاکنون ۴ میلیون تن لوله نفت، گاز و پتروشیمی تولید کرده و تحویل داده است گفت: صفا بیش از ۳ میلیون تن لوله آب تولید کرده و حتی لوله گالوانیزه تولید کردیم.

بسیاری از لوله‌های انتقال آب خانگی نیز که اکنون در خانه‌هاست، متعلق به کارخانجات نورد و پروفیل ساوه است. معاون اجرایی کارخانجات نورد و لوله صفا با تاکید بر اهمیت خط لوله گوره به جاسک گفت: روند اجرایی این خط لوله از دفتر مقام معظم رهبری پیگیری می‌شد و ما نیز باید مانند کشورهای دیگر حاشیه خلیج فارس، خط لوله را فعال می‌کردیم که اگر برای تنگه هرمز مشکلی پیش آمد، نفت و گاز را از اهواز و بوشهر به دریای عمان برسانیم تا از آنجا برای صادرات مشکلی نداشته باشیم.

وی با اشاره به اینکه خط گوره به جاسک بیش از ۱۱۰۰ کیلومتر بود که ۵۰ درصد لوله های آن را مجموعه صفا تولید و تامین کرد گفت: مجموعه صفا نزدیک به ۱۵۰ هزار تن لوله ۴۲ اینچ تولید و به پروژه ارسال کرد که اگر این لوله‌ها از خارج وارد می‌شد، ارزبری وحشتناکی داشت. طریقت در خصوص ارزبری این پروژه گفت: قیمت لوله به طور میانگین ۱۵۰۰ یورو است که این فقط قیمت لوله با پوشش است و هزینه‌های حمل و نقل بر قیمت لوله می‌افزاید که باعث گران شدن پروژه می‌شود. اگر مقدار لوله ها را در قیمت ضرب کنیم، کاری که مجموعه صفا انجام داد قابل ستایش بوده و از خروج ارز جلوگیری شده است که با توجه به مشکل تحریم، برای تامین این ارز با چالش جدی رو به رو بودیم. وی با اشاره به پروژه انتقال نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی از بندرعباس به مهرآران، مهرآران به رفسنجان و از سبزآب تا ری گفت: این پروژه حدود ۷۰۰ کیلومتر لوله گذاری با لوله ۲۶ اینچ ترش بود که شرکت‌های انگشت شماری در دنیا می‌توانند این لوله‌ها را تولید کنند.

اما در کارخانجات نورد و لوله صفا، این لوله‌ها را مدت‌هاست تولید می‌کنیم. البته مواد اولیه آن تا چندی قبل از خارج وارد می‌شد، اما با همت فولاد مبارکه و فولاد اکسین، ورق‌های فولاد مورد نیاز گاز ترش نیز در ایران تولید شد تا در زمینه تولید این لوله‌ها خودکفای کامل باشیم. معاون اجرایی کارخانجات نورد و لوله صفا با اعلام اینکه فولاد مبارکه اسلب را تولید می‌کند، به فولاد اکسین می‌دهد و اکسین پلیت را می‌سازد گفت: اکنون لوله گذاری تمام این پروژه‌ها با مواد اولیه ایرانی با همت نورد و لوله صفا انجام شده است. وی در خصوص صرفه جویی ارزی این پروژه گفت: این پروژه ۶۰۰ کیلومتر بود که ۱۲۰ هزار تن لوله مصرف شد، این پروژه انتقال نفت و گاز ترش است که قیمت لوله و پوشش آن ۱۶۵۰ یورو است و با یک محاسبه سرانگشتی۲۰۰ میلیون یورو می‌شود. طریقت با اعلام اینکه گروه صنعتی صفا با اجرای دو پروژه گوره – جاسک و نفت و گاز ترش بندرعباس به ری، حدود۸۰۰ میلیون یورو صرفه‌جویی ارزی برای مملکت داشته‌است گفت: این اعداد مربوط به چهار سال اخیر است و هر چقدر به سال‌های عقب‌تر برویم که وابستگی ایران بیشتر بوده، این عدد بسیار بیشتر می‌شود. وی با یادآوری اینکه پروژه گوره – جاسک در زمان وزارت آقای بیژن زنگنه در وزارت نفت انجام شد گفت: مدیرعامل مهندسی نفت آقای دهقانی بود که دائم آقای زنگنه و آقای دهقانی با آقای رستمی تماس می‌گرفتند و پیگیر روند انجام کار بودند و از کارخانه بازدید می‌کردند.

معاون کارخانجات نورد و لوله صفا با یادآوری اینکه ساعت دو و نیم شب اکیپی از وزارت نفت برای بازدید از کارخانه آمده بودند گفت آقای رستمی به آقای زنگنه قول داد که روزی ۲۵۰ شاخه لوله به شما تحویل می‌دهیم. در آن زمان هیچکس این قول را باور نمی‌کرد، اما نورد و لوله صفا به قول خود وفا کرد و باعث شد پروژه در بازه زمانی تعریف شده اجرایی شود و اگر آقای رستمی صفا نبود، این پروژه سر وقت انجام نمی‌شد. وی با اعلام اینکه در افتتاح گازرسانی به زاهدان، مراسم رسمی برگزار شد گفت: در آن مراسم از نورد و لوله صفا دعوت شد که به همراه وزیر و مسوولان در محل افتتاحیه حاضر شدیم و به صورت رسمی از شرکت تقدیر به عمل آمد. در افتتاحیه پروژه انتقال آب خلیج فارس نیز از نورد و لوله صفا به عنوان شرکت تاثیرگذار در اجرای این پروژه دعوت به عمل آمد.

آقای طریقت با تاکید بر عشق آقای رستمی صفا به تولید گفت: محمد رستمی صفا همواره می‌گوید آرزو دارم آخرین روز عمرم پشت میز تولید به پایان برسد، این تفکر ایشان برای تمامی کارکنان نهادینه شده و همه ما تولید را بر همه چیز اولویت می‌دهیم. وی به تاثیرگذاری کارخانجات نورد و لوله صفا بر اقتصاد ساوه پرداخت و گفت: اگر جوانی برای خواستگاری می‌رفت، کافی بود بگوید در کارخانجات نورد و لوله صفا کار می‌کند، بی‌شک با درخواست ازدواج او موافقت می‌کردند، زیرا به پایداری اشتغال او و تضمین آینده شغلی اش ایمان داشتند چرا که سابقه ندارد کارگری را اخراج کرده باشیم. معاون اجرایی نورد و لوله صفا با اعلام اینکه در سال ۸۳ نورد و لوله صفا ۱۶۰۰ کارگر داشت گفت: وقتی سر ماه حقوق می‌دادیم، شهر ساوه زنده می‌شد، زیرا همه با حقوق‌هایشان برای خرید می‌رفتند و شهر زنده می‌شد.

وی با تاکید بر اینکه اعتقاد آقای محمد رستمی صفا بر این بود که باید قدر کارگران را دانست و از سود و درآمد کارخانه آنان را سهیم کرد گفت: رستمی در سال ۱۲ ماه حقوق نمی‌داد، بلکه ۱۸ ماه حقوق می‌داد. آقای رستمی هر سه ماه یکبار یک حقوق پاداش می‌داد، به هر مناسبتی بسته حمایتی برای کارگران اختصاص می‌داد که از عید فطر تا افتتاح مدارس و مناسبت‌های دیگر این روند ادامه داشت. طریقت با اعلام اینکه افزون بر پاداشها، تشویق‌هایی برای کارگران نمونه نیز در نظر گرفته می‌شد که همه ماهه صورت می‌گرفت گفت: به جرات می‌توان ادعا کرد که کمتر کارگری در کارخانجات نورد و لوله صفا کار می‌کرد و مستاجر بود. وی با اشاره به اینکه وقتی کارخانجات نورد و پروفیل ساوه راه اندازی شد ۱۰۰ کارگر داشت گفت: با ایجاد خطوط تولید، کارگران به ۱۶۰۰ افزایش یافت. البته ۱۴۰۰ کارگر دیگر در یک کارخانه دیگر داشتیم که مجموعه صفا ۳۰۰۰ کارگر مستقیم داشت و سابقه اشتغال این دو مجموعه تا سال ۱۳۹۲ به ۵۵۰۰ نفر رسید. معاون اجرایی کارخانجات نورد و لوله صفا با اعلام اینکه ۲۰۰۰ تن لوله در ساوه و ۲۰۰۰ تن در صفا تولید می کردیم گفت: برای انتقال این حجم تولید به ۱۵۰ تریلی نیاز بود که هر روز۲۰ تن بار می آورند و می بردند، زیرا از کارخانه‌های مختلف قطعات و مواد اولیه می‌گرفتیم. براستی که چه تحولی در صنعت حمل و نقل صورت گرفت. وی با تاکید بر اینکه آقای محمد رستمی صفا به رکود و ایستایی اعتقاد نداشت گفت: هر لحظه منتظر بودیم خط تولید جدیدی تعریف و ایجاد شود تا اشتغال جدیدی رقم بخورد. طریقت با اشاره به اینکه آقای رستمی به دنبال احداث کارخانه فولادسازی برای کمک به صنعت فولاد کشور بود گفت: آقای رستمی صفا به دنبال آن بود که فولادهای تخصصی‌تر تولید کند. وی با تاکید بر اینکه اصرار ایشان بر این بود که تولید و اشتغال زایی در مناطق محروم اجرایی شود گفت: مشکلات شرکت با نظام بانکی از سال ۸۵ شروع شد و تمامی طرح‌های توسعه به چالش کشیده شد. بسیاری از طرح های پیشنهادی تصویب شد، اما برای اجرا با دولتی روبرو شدیم که اعتقادی به تولید نداشت، جلوی کار را گرفت و طرح عقیم باقی ماند. معاون اجرایی کارخانجات نورد و لوله صفا با اعلام اینکه فولادسازی به بندرعباس منتقل و در آنجا زمین تخصیص داده شد گفت: از سود پروژه‌های لوله، خط تولید خریداری شده که بتوان فولادهای آلیاژی تولید کرد، ماشین آلات در حال انتقال است اما اکنون دست و پای ما را بسته‌اند. وی با اعلام اینکه وزارت نفت به دنبال لوله‌های seamless است گفت: آقای رستمی بنای ساخت کارخانه برای تولید لوله seamless را دارد اما اکنون همه پروژه های توسعه خوابیده است. طریقت با ابراز تاسف از بی توجهی به نقش آفرینی بخش خصوصی گفت: بخش خصوصی چابک است، تصمیم می‌گیرد و اجرا می‌کند. مقام معظم رهبری نیز بر خصوصی‌سازی تاکید کرده‌اند. وقتی رهبر انقلاب دستور خصوصی‌سازی می‌دهند، نباید بدین اندازه کند باشد و اینقدر چوب لای چرخ بخش خصوصی بگذارند.